Podcast: Play in new window | Download (Duration: 37:24 — 51.4MB) | Embed
Subscribe: Spotify | TuneIn | RSS | More
Stel je voor, je hebt zo’n dag waarop je eyeliner en make-up super goed gelukt zijn, en you are really feeling yourself. Je besluit een selfie te maken om je look voor vandaag vast te leggen. Klik, klaar, top – posten maar! Of stel, je hebt een choreo gezien op TikTok, je neemt een video op waarin jij het dansje nadoet en je deelt deze daarna met je volgers. Herkenbaar? Vast wel. En niks mis mee toch? Maar wat nou, als deze onschuldige foto of video opeens gedeeld wordt op internet en je voor ‘slet’ wordt uitgemaakt, wordt lastiggevallen of wordt bedreigd?
Exposen
Bovenstaande voorbeelden zijn helaas geen op zichzelf staande gevallen, maar onderdeel van een groter probleem. Online zijn er zogenaamde ‘expose’-accounts actief die foto’s en video’s delen van jongeren (vaak meiden) met als doel om hen aan de schandpaal te nagelen, te intimideren of te chanteren. Volgens deze accounts, gedragen de vrouwen in kwestie zich niet volgens de ‘juiste’ culturele of religieuze normen, en is het nodig om ze te ontmaskeren oftewel, exposen. De beelden die via deze profielen of appgroepen gedeeld worden kunnen naaktfoto’s of -video’s zijn, maar vaker nog gaat het om onschuldige dingen zoals het dragen van make-up, het tonen van decolleté, dansen of het aannemen van een sexy pose. De expose-accounts reposten foto’s en video’s van vrouwen, maar plaatsen ze in een hele andere context door de beelden te voorzien van captions zoals ‘zij is een hoer.’
Schaamte
Precieze cijfers over de omvang van het probleem ontbreken omdat weinig meiden hun verhaal delen. Ze schamen zich en vaak is er ook sprake van victim blaming, oftewel: de schuld leggen bij het slachtoffer. Veel meiden zijn ook bang voor de eventuele gevolgen als ze met hun verhaal naar buiten komen. Ze durven het niet te bespreken met familie en vrienden, omdat dit soort onderwerpen soms nog steeds lastig zijn. In sommige culturen heerst er een zogenaamde ‘schaamtecultuur’: een actie heeft niet alleen gevolgen voor jou, maar werkt door op het imago van de hele familie. Vaak wordt het exposen dus geheimgehouden en vertelt het slachtoffer niemand wat er is gebeurd. Soms komt het verhaal wel boven water, en dit kan voor sommige vrouwen grote nadelige gevolgen hebben.
Onze gasten
In de uitzending over dit onderwerp gingen wij in gesprek met onze gasten Sarah Achahbar en Krista Schram. Sarah Achahbar is een Marokkaans-Nederlandse criminoloog en werkt op dit moment als trainee bij de Gemeente Rotterdam. Naast haar werkzaamheden bij de gemeente, doet ze onderzoek naar online shaming en geeft ze voorlichting op scholen om meer bewustzijn te creëren en een plan van aanpak te maken ter preventie.
Drs. Krista Schram is werkzaam bij Hogeschool Inholland, daar onderzoekt ze onder andere hoe burgers de veiligheid en veiligheidszorg ervaren. Ze heeft laatst onderzocht wat de gevolgen zijn van sexting en exposen voor hbo-studenten van Marokkaanse, Turkse en Hindoestaanse afkomst. Krista heeft eerder meegewerkt aan een Chicks On Screen aflevering over slutshaming. Bekijk de aflevering hieronder.
Sarah heeft voor CATC heeft ook een artikel geschreven naar aanleiding van de BOOS-aflevering over misstanden, seksueel grensoverschrijdend gedrag en victim blaming bij The Voice of Holland. Klik hier om het artikel te lezen.
De podcast
De meiden van Chicks And The City gingen woensdag 30 maart met Sarah en Krista in gesprek over schaamtecultuur, exposen en online shaming. In de uitzending deelden zij hun ervaringen vanuit hun onderzoeken en gesprekken met slachtoffers. Ze leggen uit wat voor impact exposen en shaming heeft op meiden. Luister de podcast hier terug!
Ben jij of ken jij iemand die slachtoffer is geworden van exposen of online shaming? Praat erover met iemand die je vertrouwt, of neem contact op met hulporganisaties zoals www.fier.nl of www.helpwanted.nl. Als je slachtoffer bent geworden van chantage, intimidatie of bedreiging is het belangrijk om aangifte te doen bij de politie.